پسوریازیس (داءالصدف)؛ علل، علائم و راه های درمان آن

در گذشته بیماری به نام صدفک یا داءالصدف وجود داشت که امروزه به آن پسوریازیس گفته می شود.صدفک یک بیماری پوستی مزمن خودایمنی است که درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما درمان های مختلفی برای این بیماری انجام می شود که می تواند به کاهش علائم بیمار کمک کند. اما علت داءالصدف چیست؟ این بیماری چه علائم و نشانه هایی دارد؟ آیا پسوریازیس خطرناک است؟ به منظور پاسخ به این پرسش ها و آشنایی بیشتر با بیماری صدفک و انواع پسوریازیس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

پسوریازیس یا داءالصدف چیست؟

پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد لکه های قرمز یا نقره ای می شود و معمولا با پوسته پوسته شدن و خارش همراه است. این عارضه که بیشتر روی زانوها، آرنج ها و پوست سر ایجاد می شود یک بیماری خود ایمنی محسوب می شود. هیچ درمانی برای پسوریازیس وجود ندارد، اما درمان پسوریازیس می تواند بهبود قابل توجهی را در کاهش علائم به همراه داشته باشد.

انواع بیماری صدفک (پسوریازیس)

این بیماری انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

1- پسوریازیس پلاکی

پسوریازیس پلاکی شایع ترین نوع این بیماری است و باعث ایجاد لکه های پوستی خشک، برجسته و قرمز می شود که با فلس های نقره ای پوشیده شده اند. این ضایعات پوستی معمولا در آرنج، زانو، کمر و پوست سر ظاهر می شوند و ممکن است ایجاد خارش یا حتی درد کنند.

2- پسوریازیس ناخن

این نوع از بیماری می تواند منجر به تغییر شکل ظاهری ناخن های دست و پا شود. همچنین سبب ایجاد رشد غیر طبیعی ناخن و تغییر رنگ آن نیز می شود. افراد مبتلا به این بیمار اغلب ناخن های شکننده ای دارند به طوری که ممکن است شل شده و از بستر ناخن جدا شوند. در برخی موارد شدید نیز سبب خرد شدن ناخن ها نیز می شوند.

3- پسوریازیس خالدار

این نوع پسوریازیس معمولا کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. صدفک خالدار توسط یک عفونت باکتریایی مانند استرپتوکوکی ایجاد شده و با ضایعات کوچک و پوسته پوسته شدن روی بازوها یا پاها مشخص می شود.

4- پسوریازیس معکوس

این نوع پسوریازیس عمدتا بر روی کشاله ران، باسن و سینه تاثیر می گذارد. پسوریازیس معکوس باعث ایجاد لکه های صاف و قرمز می شود که با اصطکاک و تعریق بدتر می شود. برخی از عفونت های قارچی ممکن است باعث ایجاد این نوع از پسوریازیس شود.

5- پسوریازیس اریترودرمیک

یکی دیگر از شایع ترین نوع پسوریازیس، پسوریازیس اریترودرمیک است که می تواند تمام بدن را با راش های قرمزی که می تواند به شدت خارش یا سوزش داشته باشد، بپوشاند.

6- آرتریت پسوریاتیک

این بیماری باعث ایجاد مفاصل متورم و دردناک می شود که نمونه ای از آرتریت است. گاهی اوقات علائم مفصلی اولین یا تنها علامت پسوریازیس است و در مواقعی فقط تغییرات ناخن دیده می شود. علائم از خفیف تا شدید متغیر است و آرتریت پسوریاتیک می تواند هر مفصلی را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه می تواند باعث سفتی و آسیب به مفصل شده و در جدی ترین موارد ممکن است منجر به آسیب دائمی مفصل خواهد شد.

علائم بیماری پسوریازیس

علائم و نشانه های پسوریازیس می تواند باتوجه به نوع آن از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. علائم و نشانه های رایج صدفک عبارتند از:

• لکه های کوچک پوسته پوسته (معمولا در کودکان دیده می شود)
• پوست خشک و ترک خورده که ممکن است خونریزی یا خارش داشته باشد.
• خارش، سوزش یا درد در نقاط مختلف پوست
• ناخن های ضخیم یا برآمده
• مفاصل متورم و سفت

علل ایجاد پسوریازیس چیست؟

علت این بیماری به ویژه رایج‌ ترین نوع پسوریازیس که به نام پسوریازیس پلاکی شناخته می‌شود، اختلال در سیستم ایمنی بدن شناخته شده است. اینکه دقیقا چه چیزی باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی می شود کاملاً مشخص نیست. محققان بر این باورند که هم ژنتیک و هم عوامل محیطی در بروز این بیماری نقش دارند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر از میکرونیدلینگ با مطب دکتر پیشگاهی تماس بگیرید.

عوامل خطر

حدود یک سوم از موارد ابتلا به صدفک در دوران کودکی شروع می شود و هر فردی ممکن است به آن مبتلا شود. اگرچه علت اصلی بروز این بیماری مشخص نیست، اما برخی عوامل می توانند خطر ابتلای شما را افزایش دهند. مهمترین عوامل خطر که می تواند منجر به بیماری پسوریازیس شود، عبارتند از:

محرک های پسوریازیس

 بسیاری از افرادی که مستعد ابتلا به پسوریازیس هستند ممکن است برای سال ها بدون علائم باشند تا زمانی که بیماری توسط برخی از عوامل محیطی تحریک شود. محرک های رایج پسوریازیس عبارتند از:

• عفونت هایی مانند گلودرد استرپتوکوکی یا عفونت های پوستی
• آب و هوا، به ویژه هوای سرد و خشک
• آسیب به پوست، مانند بریدگی یا خراش، نیش حشره یا آفتاب سوختگی شدید
• استعمال دخانیات و قرار گرفتن در معرض دود سیگار
• فشار روانی و اضطراب
• مصرف بیش از حد الکل
• مصرف برخی داروها مثل داروهای فشار خون و داروهای ضد مالاریا

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر مشکوک به پسوریازیس هستید، به پزشک مراجعه کنید. توصیه می شود در صورت مشاهده علائم پوستی ذکر شده در بالا به متخصص مراجعه کنید. توجه داشته باشید که در صورت وجود علائم و عوارض ذیل مراجعه به پزشک الزامی است.

• تشدید علائم پوستی
• دردناک و طولانی شدن علائم بیماری مانند قرمزی، خارش و خشکی پوست
• عدم بهبود عارضه های پوستی نسبت به درمان های خانگی
• ابتلا به مشکلات مفصلی مانند درد، تورم یا ناتوانی در انجام کارهای روزانه

درمان پسوریازیس

همان طور که در ابتدای مقاله اشاره شد، درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و درمان ها به منظور کاهش علائم انجام می شود. به طور کلی هدف از درمان پسوریازیس توقف فرآیندی است که منجر به التهاب و تولید سلول های اضافی پوست می شود. همچنین، برخی از درمان ها برای کاهش علائم پوستی مانند پوسته پوسته و خشک شدن پوست است.

انواع مختلف درمان پسوریازیس را می توان به سه گروه درمان موضعی، فتوتراپی و دارودرمانی تقسیم کرد که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.

درمان های موضعی

برخی از کرم ها و پمادهایمی توانند برای درمان موارد خفیف تا متوسط ​​پسوریازیس موثر باشند. در موارد شدید این بیماری نیز درمان های موضعی معمولا با دارودرمانی ترکیب می شوند. از بهترین پمادها برای درمان پسوریازیس می توان به کورتیکواستروئیدها، آنترالین، اسید سالیسیلیک، رتینوئید و مهارکننده های کلسینورین اشاره کرد.

فتوتراپی

برای درمان پسوریازیس به روش فتوتراپی از اشعه ماوراء بنفش (طبیعی یا مصنوعی) استفاده می شود. البته ساده ترین و راحت ترین راه برای درمان به این روش، قرار دادن پوست در معرض نور طبیعی خورشید است.

روش های دیگر فتوتراپی شامل استفاده از اشعه ماوراء بنفش به عنوان تک درمانی یا همراه با دارو برای پسوریازیس است.

دارودرمانی

در موارد شدید پسوریازیس، یا در مواردی که انواع دیگر درمان ها موثر نبوده اند، پزشک ممکن است داروهای خوراکی یا تزریقی را تجویز کند. از مهمترین داروها برای درمان صدفک می تواند به رتینوئید، سیکلوسپورین، متوترکسات و داروهای موثر بر عملکرد سیستم ایمنی اشاره کرد.

عوارض پسوریازیس

اگر به صدفک مبتلا هستید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های دیگر هستید، از جمله:

آرتریت پسوریاتیک که باعث درد، سفتی و تورم در داخل و اطراف مفاصل می شود

بیماری های چشمی مانند بلفاریت

• چاقی
• دیابت نوع 2
• فشار خون بالا
• بیماری قلب و عروقی

کلام آخر

در پایان باید به این نکته اشاره کنم که بیماری صدفک یا پسوریازیس قابل سرایت نیست و در تماس با افراد مشکلی ایجاد نمی کند. اگرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما برخی درمان ها برای کنترل علائم و افزایش شدت بیماری موثر است. پزشکان معمولا با توجه به نوع بیماری، شدت آن و نواحی آسیب دیده پوست، نوع مناسب درمان پسوریازیس را انتخاب می کنند. مراجعه به پزشک می تواند از شدت این بیماری کاسته و برای درمان علائم آزاردهنده مانند خارش، خشکی و پوسته شدن پوست موثر باشد.